مقایسة کیفیّت زندگی، ترکیب بدنی و آمادگی جسمانی اعضای هیأت علمی مرد فعّال و غیر فعّال دانشگاه بیرجند

چکیده هدف از این تحقیق مقایسة کیفیّت زندگی مربوط به تندرستی، ترکیب بدنی و آمادگی جسمانی مردان فعّال و غیر فعّال بود. 40 نفر از استادان مرد دانشگاه بیرجند با دامنة سنّی 25 تا 50 سال به طور تصادفی انتخاب شدند و با توجّه به مقدار فعّالیّت بدنی و ورزش هفتگی، به دو گروه فعّال (حدِّ اقل سه جلسه تمرین به مدّت 30 تا 60 دقیقه در هفته) و غیر فعّال (حدِّ اکثر یک جلسه تمرین یا کمتر) با تعداد مساوی (20 نفر) تقسیم گردیدند. از پرسش نامة کیفیّت زندگی مربوط به تندرستی (sf ـ 36) برای بررسی کیفیّت زندگی، متر نواری، ترازو، کالیپر، تخته انعطاف، دینامومتر و دوچرخه کارسنج مونارک (مدل 839) برای اندازه گیری ترکیب بدنی و شاخص های آمادگی جسمانی استفاده گردید. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون manova با سطح معنی داری 05/0 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در مقایسه با افراد غیر فعّال، افراد فعّال به طور معنی داری از کیفیّت زندگی بهتری در ابعاد محدودیّت عملکرد بدنی (000/0=p)، درد بدنی (002/0=p)، سلامت عمومی (001/0=p) و عملکرد اجتماعی (01/0=p) برخوردارند؛ در حالی که از نظر مشکلات جسمی ـ روانی، سلامت روانی و نشاط بین دو گروه تفاوت معنی داری مشاهده نشد. به علاوه، بین ترکیب بدنی و شاخص های قدرت پنجه و پشت و انعطاف پذیری کمر و لگن دو گروه، تفاوت معنی داری از نظر آماری مشاهده نشد. از سوی دیگر، حدِّ اکثر اکسیژن مصرفی (vo2max) اعضای هیات علمی فعّال به طور معنی دار از اعضای هیات علمی غیر فعّال بالاتر (01/0=p) بود. در مجموع، 3 جلسه تمرین هفتگی و هر جلسه به مدّت 30 تا 60 دقیقه، موجب بهتر شدن کیفیّت زندگی مربوط به تندرستی و vo2max می شود؛ امّا این مقدار فعّالیّت بدنی برای تأثیرگذاری مثبت بر همه عوامل آمادگی جسمانی و ترکیب بدنی و نشاط و سلامت روانی کامل، کافی به نظر نمی رسد.